Ο πρώτος πίθηκος που πήγε στο Διάστημα και... γύρισε

Όλοι γνωρίζουν τη Λάικα, το σκυλάκι που έστειλαν οι σοβιετικοί στο Διάστημα το 1957, το οποίο κατέχει τον επίζηλο τίτλο του πρώτου ζώου που τέθηκε σε τροχιά, παρά το ότι η… «γαβγίτσα», όπως αποδίδεται ελεύθερα το όνομά της, πέθανε λίγες μόλις ώρες μετά την εκτόξευσή της, ένα «μυστικό» που αποκαλύφθηκε μόλις το 2002.

Αντίθετα, ελάχιστοι γνωρίζουν τον Χαμ, τον πρώτο πίθηκο που βρέθηκε σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας το 1961, μετά την παρθενική απόπειρα της NASA να διαπιστώσει τις επιπτώσεις του Διαστήματος στα έμβια όντα, προκειμένου να ανοίξει στη συνέχεια ο δρόμος για την αποστολή αστροναυτών με προορισμό τη Σελήνη, σε έναν ιδιότυπο αγώνα ουσίας αλλά και εντυπώσεων μεταξύ Δύσης και Ανατολής. Και μπορεί ο σοβιετικός Γιούρι Γκαγκάριν να είναι ο πρώτος άνθρωπος που ακολούθησε το… παράδειγμα του Χαμ το 1961, επιστρέφοντας σώος και αβλαβής στη Γη, οι Αμερικανοί όμως ήταν οι πρώτοι που πάτησαν πόδι στη Σελήνη, με τον Νιλ Άρμστρονγκ να κάνει «ένα τεράστιο άλμα για την ανθρωπότητα» το 1969.

Ο Χαμ όχι μόνο πέταξε στο κενό, αλλά κατάφερε να επιζήσει στην απεραντοσύνη του Σύμπαντος, να προσθαλασσωθεί με επιτυχία και να συνεχίσει τη ζωή του για 22 ακόμα χρόνια, απολαμβάνοντας τη… συνταξιοδότησή του με τιμές… πρωτοπόρου του Διαστήματος.

Αύριο θα δημοπρατηθεί από μεγάλο οίκο μια σειρά σπάνιων φωτογραφιών από την αποστολή του Χαμ, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζει εκείνη που δείχνει το ήρεμο πρόσωπό του, την ώρα που βρίσκεται σε συνθήκες απόλυτης έλλειψης βαρύτητας, η οποία μέχρι σήμερα παρέμενε καταχωνιασμένη σε κάποιο αρχείο. Αν και η τιμή εκκίνησης θεωρείται κάθε άλλο παρά… αστρονομική, καθώς πλησιάζει τα 200 ευρώ ανά φωτογραφία, οι φανατικοί της εξερεύνησης του Διαστήματος θα μονομαχήσουν με έπαθλο ένα μοναδικό τεκμήριο της επιστήμης, με πρόσωπο χιμπαντζή.

Ο Χαμ, το όνομα του οποίου προέρχεται από τα αρχικά του Ιατρικού Κέντρου Χόλομαν, στο οποίο ζούσε πριν την αποστολή του, ήταν εξοπλισμένος με μια… πάνα και μια πρωτόγονη στολή, ενώ τοποθετήθηκε σε ένα καλάθι. Όταν επέστρεψε στη Γη, στον Ατλαντικό Ωκεανό, οι ειδικοί περίμεναν ότι δε θα είχε επιβιώσει, αλλά διαπίστωσαν ότι όχι μόνο έχαιρε άκρας υγείας, άλλα με χαρά… καταβρόχθισε ένα μήλο και μισό πορτοκάλι.

«Είναι ένα ιστορικό ντοκουμέντο» ανέφερε η Σάρα Ουίλερ, επιμελήτρια της δημοπρασίας και συμπλήρωσε: «Μια χαμένη σελίδα της εξερεύνησης του Διαστήματος παίρνει επιτέλους την προβολή που της αξίζει».