Και ύστερα... έφυγαν οι μέλισσες

 

 ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ 7 ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΓΕΩΔΡΟΜΙΟ

Της Μυρτώ Πισπίνη Υπεύθυνη Εκστρατείας για τη Γεωργία και τις Μέλισσες Greenpeace Hellas

Συνήθως όταν μας πλησιάζει μια μέλισσα δεν την καλωσορίζουμε, από φόβο μη μας κεντρίσει. Στην πραγματικότητα όμως, συμβαίνει το αντίθετο: οι μέλισσες κινδυνεύουν πολύ περισσότερο από εμάς και τις πρακτικές της μοντέρνας βιομηχανικής κοινωνίας. Από τι όμως κινδυνεύουν;

Το Σύνδρομο Κατάρρευσης των Μελισσοσμηνών (CCD- Colony Collapse Disorder) είναι ένα φαινόμενο που έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις στη Β. Αμερική και την Ευρώπη. Ενδεικτικά, από το 2006 μέχρι σήμερα στις ΗΠΑ έχουν αφανιστεί 10 εκατομμυρία κυψέλες αξίας $200 η καθε μία ενώ η αντικατάστασή τους στοίχισε στους μελισσοκόμους $2δις[1]. Στην Ευρώπη, τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται δραματική μείωση του αριθμού των κοινών και των άγριων μελισσών. Μεταξύ 1985 και 2005 χάθηκε το 16% των κυψελών των κοινών μελισσών, με την Αγγλία, Γερμανία, Τσεχία και Σουηδία να έχουν υποστεί τις μεγαλύτερες απώλειες.[2]

Γιατί εξαφανίζονται;

Το πρόβλημα είναι σύνθετο και επιστημόνες γνωρίζουν ότι οι μέλισσες αφανίζονται λόγω μιας σειράς παραγόντων, με κυριότερους,  τη βιομηχανική εντατική γεωργία με την αλόγιστη χρήση εντομοκτόνων, μυκητοκτόνων και φυτοφαρμάκων, τις κλιματικές αλλαγές, την καταστροφή των βιότοπων και τη μόλυνση του περιβάλλοντος, τα παράσιτα.

Πρόσφατη έκθεση της Greenpeace[3] ανέδειξε ως μια από τις μεγαλύτερες απειλές για τις μέλισσες τα χημικά φυτοφάρμακα υψηλής τοξικότητας που χρησιμοποιούνται στις βιομηχανικές καλλιέργειες που επισκέπτονται οι μέλισσες για να πάρουν το νέκταρ και τη γύρη. Τα πολύ επικίνδυνα εντομοκτόνα και ιδιαίτερα μια κατηγορία αυτών, τα νεονικοτινοειδή, έχουν την ιδιότητα να απορροφώνται από το φυτό και να κυκλοφορούν σε όλα τα μέρη του. 

Βασιζόμενη σε πρόσφατα επιστημονικά στοιχεία, η Greenpeace έχει ξεχωρίσει επτά από τα νεονικοτινοειδή ως τα πιο επικίνδυνα για την υγεία των μελισσών: imidacloprid, thaimetoxam, clothianidin, fipronil, clorpyriphos, cypermethrin, και deltamethrin. Όταν οι μέλισσες τα προσλαμβάνουν από τη γύρη και το νέκταρ σε δόσεις θανατηφόρες, βλάπτεται το νευρικό τους σύστημα και οδηγούνται στο θάνατο στον αγρό. Δηλαδή οι μέλισσες κυριολεκτικά εξαφανίζονται, αφού δεν γυρνάνε ποτέ πίσω στην κυψέλη.

Επίσης, τα φυτοφάρμακα εξασθενούν τον οργανισμό των μελισσών και δεν μπορούν να αντισταθούν στα  παράσιτα  όπως τα βαρρόα (Varroa destructor) και τα νοζέμα (Νοsema ceranae), τα οποία επιφέρουν υψηλή θνησιμότητα στις μέλισσες.

Σε υποθανάτιες δόσεις, οι επιπτώσεις είναι ποικίλες και συνοψίζονται σε επιδράσεις στη φυσιολογία (προβλήματα ανάπτυξης ή δυσμορφία  της μέλισσας) , διαταραχές στη βοσκή με εμφανείς επιπτώσεις στην ικανότητα μάθησης, μνήμης και πλόηγησης, διαταραχές στη διατροφική συμπεριφορά λόγω μείωσης της όσφρησης τους, μείωση των μαθησιακών τους ικανοτήτων να αναγνωρίζουν τα άνθη και τη φωλιά τους, έλλειψη προσανατολισμού και άλλα.  

Μία ακόμα απειλή είναι οι ολοένα περισσότερες μονοκαλλιέργειες που προωθεί η βιομηχανική γεωργία και που έχουν οδηγήσει στη μείωση της βιοποικιλότητας και την καταστροφή πλούσιων οικοσυστημάτων. Οι μονοκαλλιέργειες αποτελούν μεγάλο κίνδυνο γιατί οι μέλισσες για να επιβιώσουν θα πρέπει να τρέφονται από μία μεγάλη ποικιλία ανθοφόρων φυτών. Η Διεθνής Ένωση για την Προστασία της Φύσης (IUCN) εκτιμά ότι θα εξαφανιστούν άλλα 20.000 ανθοφόρα φυτά τις επόμενες δεκαετίες. Αυτό επηρεάζει τις μέλισσες που ζουν σε μελίσσια και ακόμα περισσότερο τις άγριες μέλισσες, οι οποίες χρειάζονται αδιατάρακτους βιότοπους για να χτίσουν τις φωλιές τους.

Και αν εξαφανιστούν;

Ελάχιστοι από εμάς συνειδητοποιούμε το ανεκτίμητο έργο των μελισσών. Η επικονίαση, η γονιμοποίηση δηλαδή του άνθους για να γίνει καρπός, είναι το πολυτιμότερο αγαθό που προσφέρουν οι μέλισσες στον άνθρωπο και το περιβάλλον.

Φαντάζεστε το καλοκαίρι χωρίς καρπούζι, πεπόνι, αγγουράκι, κολοκυθάκι και μελιτζάνα; Και όχι μόνο αυτά, αλλά και δεκάδες άλλα αγαπημένα μας φρούτα και λαχανικά εξαρτώνται από τις μέλισσες για την επικονίασή τους. Οι μέλισσες είναι απαραίτητες για την παραγωγή της τροφής μας, αφού είναι οι βασικοί επικονιαστές. Και άλλα έντομα, όπως οι άγριες μέλισσες και οι πεταλούδες εκτελούν επίσης πολύτιμο επικονιαστικό έργο. Πάνω από το 35% της παγκόσμιας παραγωγής τροφής εξαρτάται από τα έντομα-επικονιαστές. Από τα 100 είδη καλλιεργειών, τα οποία παράγουν το 90% της παγκόσμιας τροφής, 71 επικονιάζονται από τις μέλισσες. Στην Ευρώπη μόνο, πάνω από 4.000 λαχανικά μεγαλώνουν χάρη στην ακούραστη δουλειά των μελισσών. Επομένως, χωρίς την επικονίαση, η τροφή που καταλήγει στο πιάτο μας θα ήταν πολύ λιγότερη, καθώς το 1/3 των καλλιεργειών βασίζεται σε αυτήν.

Η εξαφάνιση των μελισσών όμως θα έχει και καταστροφικές επιπτώσεις στην οικονομία, αν αναλογιστούμε ότι η οικονομική αξία της επικονίασης των μελισσών αποτιμάται σε € 265 δις το χρόνο παγκοσμίως. Χωρίς τις μέλισσες και τους άλλους επικονιαστές η γεωργία θα γίνει πάρα πολύ ακριβή εώς αδύνατη.

Σώστε τις μέλισσες!  

Για να σωθούν οι μέλισσες, το πρώτο βήμα είναι να εφαρμοστούν νόμοι που απαγορεύουν τη χρήση των χημικών που αφανίζουν τις μέλισσες. Τους τελευταίους μήνες η πλειοψηφία των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ψήφισαν υπέρ της μερικής απαγόρευσης τεσσάρων επικίνδυνων νεονικοτινοειδών φυτοφαρμάκων για δύο χρόνια: των imidacloprid και clothianidin που παράγονται από την Bayer, του thiametoxam της Syngenta και του Firponil της BASF. Η εφαρμογή αυτής της απόφασης και η απόσυρση των φυτοφαρμάκων από την αγορά, είναι ένα σημαντικό πρώτο βήμα για να σώσουμε τις μέλισσες, αλλά δεν είναι αρκετό.

Στην Ελλάδα, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης δίστασε να υποστηρίξει την ευρωπαϊκή απαγόρευση των πρώτων τριών νεονικοτινοειδών και απείχε της ψηφοφορίας. Χρειάζεται λοιπόν εμείς να θυμίσουμε στον αρμόδιο Υπουργό μας την αξία των μελισσών για τη γεωργία και τη διατήρηση της σπάνιας ελληνικής βιοποικιλότητας. Αυτή θα πρέπει να είναι η πρώτη τους προτεραιότητα, ώστε να εφαρμοστεί -επιτέλους- ένα βιώσιμο αγροτικό μοντέλο που θα μας βγάλει από την τωρινή κρίση.

Η Greenpeace ζητά την πλήρη απαγόρευση των νεονικοτινοειδών και την παράλληλη λήψη μέτρων για την προώθηση της βιώσιμης οικολογικής γεωργίας, η οποία συμβάλλει στη διατήρηση της βιοποικιλότητας στην αγροτική γη. Βήματα όπως η προστασία των οικοσυστημάτων που είναι ακόμη ανέπαφα, η δημιουργία φρακτών από θάμνους και δέντρα και περιοχών με άγρια λουλούδια, μαζί με δίκτυα βιοτόπων, μπορεί να βοηθήσουν τις μέλισσες. Η “αμειψισπορά”, η εναλλαγή δηλαδή καλλιεργειών στο ίδιο χωράφι, μειώνει την πίεση των παράσιτων στα χωράφια και είναι ένα ακόμα μοντέλο φιλικής προς τις μέλισσες γεωργίας. Τα εθνικά πάρκα και οι κήποι με ντόπια φυτά ωφελούν τις μέλισσες, με την προϋπόθεση όμως ότι αποφεύγονται τα χημικά φυτοφάρμακα και προστατεύεται η ποικιλία σε φυτά και δέντρα.

Ένωσε τη φωνή σου[4] με αυτές χιλιάδων ανθρώπων από όλο τον κόσμο, υπογράφοντας το αίτημα για την απαγόρευση των χημικών φυτοφαρμάκων που απειλούν τις μέλισσες και την προώθηση της βιώσιμης γεωργίας. Όσο πιο πολλοί υπογράψουν, τόσο περισσότερο θα επηρεάσουμε τις κυβερνήσεις και τις εταιρείες που μπορούν να δράσουν για την προστασία των μελισσών και της διατροφής μας.

---

[1] Υπουργείο Γεωργίας ΗΠΑ USDA http://www.usda.gov/documents/ReportHoneyBeeHealth.pdf

[2] Κατάσταση και τάσεις των επικονιαστών στην Ευρώπη (Status and trends of European pollinators)

STEP-project, www.step-project.net

[3] Η έκθεση της Greenepeace (στα αγγλικά) “Bees in decline – a review of factors that put pollinators and agriculture in Europe at risk” εδώ: www.bees-decline.org

[4] http://savethebees.gr/

Στην κορυφή Νεραϊδοράχη του Χελμού - Ατελείωτα άστρα

ΚΕΙΜΕΝΟ & ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΑΡΕΣΗΣ

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ 7 ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΓΕΩΔΡΟΜΙΟ

Μεσημέρι Ιουνίου στην Αθήνα...η ζέστη αποπνικτική. Το θερμόμετρο στο αυτοκίνητο δείχνει ήδη 37 βαθμούς...πολύ σύντομα όμως θα βρισκόμαστε σε ένα μέρος “μαγικό”. 

Κορυφή Νεραϊδοράχη του όρους Χελμού, πάνω από το χιονοδρομικό κέντρο Καλαβρύτων. Προορισμός που ελπίζουμε να μας φέρει μια ανάσα από τα άστρα...

Το σημείο αυτό επιλέχθηκε από το Αστεροσκοπέιο Αθηνων για να τοποθετήσει το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο των Βαλκανίων και το δεύτερο σε μέγεθος σε ολόκληρη την Ευρώπη, τον Αρίσταρχο προς τιμή του αρχαίου μαθηματικού και αστρονόμου, του πρώτου που τοποθέτησε τον ήλιο στο κέντρο του ηλιακού συστήματος και την γη να περιστρέφεται γύρω του. 

Η συγκεκριμένη τοποθεσία επελέγει καθώς είναι από τα σκοτεινότερα σημεία της Ευρώπης, η φωτορύπανση από τις μεγάλες πόλεις είναι η μικρότερη δυνατή καθώς αυτές βρίσκονται κρυμένες πίσω από βουνά, η ύπαρξη του χιονοδρομικού κέντρου εξασφαλίζει την πρόσβαση σε αυτό 365 μέρες τον χρόνο και λόγω του υψομέτρου (2340μ) το τηλεσκόπιο βρίσκεται πάνω από τα σύννεφα τις περισσότερες μέρες του χρόνου.

Οι τελευταίες ετοιμασίες ολοκληρώθηκαν και είμαστε έτοιμοι...Το θέαμα είναι μοναδικό, οι εικόνες είναι “έξω” από αυτόν τον κόσμο. Άστρα, ατελείωτα άστρα, άλλα πιο φωτεινά άλλα πιο αχνά και στο κέντρο ο Γαλαξίας να περιδιαβαίνει τον νυχτερινό ουρανό. 

Με την νύχτα να έχει φτάσει σχεδόν στο μέσο της, έκανε την εμφάνιση της και η Σελήνη σε ένα μοναδικό αποτύπωμα λάμψης...και στην συνέχεια η ομίχλη που ήρθε και σκέπασε μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα τα πάντα...σαν να μας έλεγε “μέχρι εδώ, αρκετά είδατε...”.Και μετά αναμονή, αναμονή να έρθει το πρωϊ να διαλυθεί η ομίχλη για να μπορέσουμε σιγά σιγά να κατέβουμε...για να ζεσταθούμε λίγο, το θερμόμετρο στο αυτοκίνητο δείχνει 4 βαθμούς...

ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΑΡΕΣΗΣ

Ίντριγκα, σεξ και… αποχωρήσεις στη Google

H τυπική εικόνα που έχει η κοινή γνώμη για τους ανθρώπους πίσω από την επιτυχία της Google είναι ότι πρόκειται για «σπασίκλες κομπιουτεράκηδες». Τα φαινόμενα όμως -και… όχι μόνο αυτά- απατούν. Οι χθεσινές αποκαλύψεις για την αποχώρηση κορυφαίου στελέχους στην ιεραρχία της Google θυμίζουν ερωτικό θρίλερ, με αρκετή δόση ειρωνείας αλλά και… διαβολικών συμπτώσεων. Όλα ξεκίνησαν όταν ο Χιούγκο Μπάρα, ο νούμερο 2 στην ιεραρχία του Android, του πιο επιτυχημένου λογισμικού για «έξυπνα» κινητά και άλλες συσκευές που έχει αναπτύξει η Google και ήδη έχει εγκατασταθεί σε 750 εκατομμύρια τηλέφωνα παγκοσμιώς, ανακοίνωσε την αποχώρησή του από την εταιρεία, προκειμένου να αναλάβει υψηλόβαθμη θέση σε κινεζική εταιρεία ηλεκτρονικών ειδών. Νέος του προορισμός η Xiaomi, ή οποία αποκαλείται «Apple της Κίνας», λόγω του ότι τα προϊόντα της, θυμίζουν πολύ -σε βαθμό που κάποιος κακοπροαίρετος θα μπορούσε να θεωρήσει ότι πρόκειται για αυθεντικές… απομιμήσεις- τα αντίστοιχα του «Μήλου», ενώ ο ιδιοκτήτης της ντύνεται, συμπεριφέρεται και δρα σαν να ήταν ο Κινέζος… κλώνος του ιδρυτή της Apple Στιβ Τζομπς, προκαλώντας θυμηδία στο κύκλωμα των… τεχνολάγνων. Είναι η δεύτερη τρανταχτή αποχώρηση, μετά από εκείνη του επικεφαλής του Android Άντι Ρούμπιν, ο οποίος αν και επίσημα δεν εκδιώχθηκε από την εταιρεία, παραμένει στο «ψυγείο» από το Μάρτιο, μέχρι να αναλάβει -άγνωστο πότε- νέα καθήκοντα.

Κάπου εδώ ξεκινάει και το καταιγιστικό… γαϊτανάκι των αποκαλύψεων. Σχεδόν ταυτόχρονα με την ξαφνική αποχώρηση του Μπάρα, ο συνιδρυτής της Google Σεργκέι Μπριν, ο οποίος με την περιουσία του να ανέρχεται στα 22,8 δις δολάρια κατατάσσεται στην 21^η θέση των πλουσιότερων ανθρώπων στον κόσμο, ανακοίνωσε το διαζύγιό του με τη σύζυγό του Αν Ουοτσίσκι. Παράλληλα αποκαλύφθηκε και το…τρίτο πρόσωπο στη σχέση τους, που δεν είναι άλλο από την επικεφαλής μάρκετινγκ για τα γυαλιά της Google, την 26χρονη Αμάντα Ρόζενμπεργκ, η οποία ήταν πρώην σύντροφος του Μπάρα, αν και οι κακές γλώσσες αναφέρουν ότι υπήρχε «παράλληλη υπερωριακή απασχόληση».

Αν και οι ιθύνοντες της εταιρείας αποπειράθηκαν να διαλύσουν τη σχετική φημολογία που πλημμύρισε το Διαδίκτυο με επίσημη ανακοίνωση που εύχεται «καλή συνέχεια» στη σταδιοδρομία του Μπάρα, ο ίδιος στο αποχαιρετιστήριο μήνυμα που ανάρτησε στην ιστοσελίδα του ξέχασε να… ευχαριστήσει τον Μπριν, ενώ δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά στο όνομά του. «Είναι ειρωνεία της μοίρας το γεγονός ότι η εταιρεία που προσπαθεί να… ρομποτοποιήσει τις ζωές μας ταλανίζεται από ένα τόσο βασικό ένστικτο, όπως είναι το σεξ» έγραψε ο Νταν Φρόμερ, μια εμβληματική προσωπικότητα στο χώρο της τεχνολογίας και φαίνεται ότι αποδίδει με ακρίβεια το τι πραγματικά συμβαίνει στα άδυτα της Google.

Αναλυτές της αγοράς πάντως τονίζουν ότι παρά το ότι η Google προσπαθεί να υποβαθμίσει τις ερωτικές… ανταλλαγές των κορυφαίων στελεχών της αποδίδοντας σε σύμπτωση τη συγκυρία των αποκαλύψεων, τέτοια φαινόμενα έχουν συνήθως σοβαρό αντίκτυπο στην επιχειρηματική λειτουργία εταιρειών με δημόσιο προφίλ αντίστοιχο του κολοσσού της τεχνολογίας.

Το διαζύγιο του Μπριν με τη Ουοτσίσκι δεν αναμένεται να θέσει εν αμφιβόλω το μερίδιό του στην εταιρεία, καθώς είχε προνοήσει να συντάξει προγαμιαίο συμβόλαιο με σαφείς ρήτρες περί χωρισμού. Οι ίδιοι αναφέρουν ότι θα συνεχίσουν το κοινό φιλανθρωπικό τους έργο, καθώς μόνο μέσα στο 2012 δώρισαν 200 εκατομμύρια δολάρια σε διάφορες οργανώσεις.

Το ερώτημα πλέον που μένει να βρει την απάντησή του είναι αν τελικά όλη αυτή η υπόθεση θα βλάψει μακροπρόθεσμα όχι μόνο την εικόνα της Google, αλλά πολύ περισσότερο αν θα πλήξει τη δομή της και τις σχέσεις των στελεχών, σε τέτοιο βαθμό που θα θέσει σε κίνδυνο την ηγετική της θέση στην καινοτόμο βιομηχανία της Τεχνολογίας.

ΒΟΧ

Εγχείριση με τα γυαλιά της Google

Στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο Ουέξνερ του Οχάιο στις ΗΠΑ έγινε η πρώτη εγχείριση με τη βοήθεια των «έξυπνων» γυαλιών της Google. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης, ο Αμερικανός γιατρός Κρίστοφερ Κέντινγκ, φορούσε τα «Glass», προκειμένου να βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με έναν συνάδελφό του στην άλλη άκρη της πόλης, μεταδίδοντάς του σε πραγματικό χρόνο εικόνες από την κατάσταση της υγείας του ασθενούς. Είναι η πρώτη φορά που πραγματοποιείται επέμβαση με τη βοήθεια των γυαλιών αυτών, γεγονός που καταδεικνύει και την εξέλιξη της τεχνολογίας.

Κλείνει τα 10 χρόνια το Skype

Τα… γενέθλιά του γιορτάζει σήμερα το Skype, μια διαδικτυακή υπηρεσία που επιτρέπει τις δωρεάν βιντεοκλήσεις από οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη, αρκεί να υπάρχει σύνδεση στο Διαδίκτυο. Πριν από δέκα ακριβώς χρόνια, μια ομάδα πέντε ανθρώπων από την Εσθονία, τη Σουηδία και τη Δανία παρουσίασαν το «Σκάιπ», το οποίο σήμερα απαριθμεί περισσότερους από 700 εκατομμύρια εγγεγραμμένους χρήστες, από τους οποίους 300 εκατομμύρια άνθρωποι το χρησιμοποιούν καθημερινά για την επικοινωνία τους. Η επαναστατική αυτή εφαρμογή, η οποία άλλαξε δραματικά τη μορφή των τηλεπικοινωνιών, παρέχεται στη βασική έκδοσή της εντελώς δωρεάν, γεγονός πάντως που δεν αποθάρρυνε τη Microsoft να επενδύσει 8,5 εκατ. δολάρια το 2011 για να την αποκτήσει. Ο κολοσσός της πληροφορικής ανακοίνωσε μάλιστα ότι το δωδεκάμηνο Ιουνίου 2012-Ιουνίου 2013 τα λειτουργικά έσοδα του Skype ανήλθαν στα 848 εκατ. δολάρια από 380 εκατομμύρια το προηγούμενο έτος. Το περιθώριο κέρδους είναι πράγματι πολύ μεγάλο για την ιδιοκτήτρια εταιρεία, καθώς εκτός από το βασικό πακέτο βιντεοκλήσεων που παρέχεται δωρεάν, υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία επιπλέον υπηρεσιών, από τη δυνατότητα τηλεφωνικής επικοινωνίας με σταθερά και κινητά τηλέφωνα, την ανταλλαγή αρχείων και φωτογραφιών, μέχρι την υπηρεσία ομαδικών βιντεοκλήσεων, οι οποίες παρέχονται έναντι αντιτίμου, σημαντικά χαμηλότερου πάντως από τα αντίστοιχα τιμολόγια των «παραδοσιακών» τηλεπικοινωνιακών παρόχων.

Μέσα σε μια τριετία από την ίδρυσή του, το Skype έφτασε το 2006 στους 115 εκατομμύρια χρήστες, καθιστώντας το την πλέον ραγδαία αναπτυσσόμενη διαδικτυακή κοινότητα της περιόδου εκείνης. Τα 700 εκατομμύρια των χρηστών του σήμερα αναμένεται να ξεπεράσουν το ορόσημο του ενός δις ανθρώπων μέχρι το 2015 το αργότερο, όπως αναφέρουν έγκριτοι αναλυτές της αγοράς, ενώ η υπηρεσία παρέχεται πλέον και σε μια πληθώρα άλλων συσκευών, όπως «έξυπνα» τηλέφωνα και τηλεοράσεις. «Το skype είναι η τηλεπικοινωνιακή εταιρεία του μέλλοντος», είχε αναφέρει προφητικά ο εκ των ιδρυτών της Σουηδός Νίκλας Ζένστρεμ το 2003 και η πραγματικότητα τον επιβεβαίωσε. Η Ελίζα Στιλ, διευθύνουσα σύμβουλος της εταιρείας, ανέδειξε μια άλλη παράμετρο ως τη σημαντικότερη συνεισφορά του Skype στην επικοινωνία: «Ο ανθρώπινος παράγοντας είναι πολύ σημαντικός και όταν ένας πατέρας μιλάει και βλέπει την οικογένειά του στην άλλη άκρη της Γης εντελώς δωρεάν για όσο χρόνο θέλει, για εμάς αυτές οι στιγμές είναι μοναδικές».

Πόσο ασφαλές είναι;

Παρά το ότι οι υπεύθυνοι του Skype αναφέρουν ότι η επικοινωνία είναι απολύτως ασφαλής μέσω ειδικά κρυπτογραφημένου κώδικα, δεν είναι λίγες οι αναφορές για υποκλοπή συνομιλιών, ακόμα και με τη δημιουργία «κλωνοποιημένων» λογαριασμών, οι οποίοι ενεργοποιούνται κάθε φορά που ένας χρήστης ξεκινήσει μια βιντεοκλήση. Σύμφωνα μάλιστα με ρεπορτάζ της έγκυρης «Washington Post» το 2012, οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, σε συμφωνία με την ιδιοκτήτρια εταιρεία του Skype, απέκτησαν τη δυνατότητα να εντοπίζουν, να καταγράφουν και να ταυτοποιούν πρόσωπα, βάσει της χρήσης του Skype. Το πρόσφατο σκάνδαλο μαζικών παρακολουθήσεων στις ΗΠΑ ενέπλεξε και το Skype, το οποίο «αναγκάστηκε να συμμορφωθεί και να διευκολύνει τον εντοπισμό υπόπτων για τρομοκρατία», σύμφωνα με τα έγγραφα που διέρρευσαν.

Το Skype με απλά λόγια…

Είναι μια υπηρεσία επικοινωνίας μέσω Διαδικτύου, η οποία επιτρέπει τις βιντεοκλήσεις, με ήχο και εικόνα, την ανταλλαγή αρχείων και άμεσων μηνυμάτων. Το βασικό πακέτο βιντεοκλήσης παρέχεται εντελώς δωρεάν.

ΑΡΙΘΜΟΙ

Περισσότεροι από 700 εκατομμύρια εγγεγραμμένοι χρήστες σήμερα (474 εκατ. το 2009, 663 εκατ. το 2010)

300 εκατ. το χρησιμοποιούν καθημερινά

2 δις λεπτά ημερησίως ο συνολικός χρόνος βιντεοκλήσεων

8,5 εκατ. δολάρια έδωσε η Microsoft το 2011

848 εκατ. τα λειτουργικά έσοδα το δωδεκάμηνο Ιουν. 2012-Ιουν. 2013

380 εκατ. τα αντίστοιχα έσοδα από Ιουν. 2011 μέχρι Ιουν. 2012

27 λεπτά διαρκεί κατά μέσο όρο κάθε βιντεοκλήση

35% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων των ΗΠΑ το χρησιμοποιούν ως βασικό τηλεπικοινωνιακό πάροχο

50 εκατ. χρήστες το χρησιμοποιούν μέσω τηλεόρασης στις ΗΠΑ.

40% των κλήσεων αφορά σε βιντεοκλήσεις, το υπόλοιπο απλές τηλεφωνικές μέσω Διαδικτύου

176 εκατ. SMS μέσω Skype το 2010 μόνο στις ΗΠΑ

Διατίθεται σε 32 γλώσσες, μεταξύ των οποίων και στα Ελληνικά

Φωτοβολταϊκά στο… Διάστημα

Διαστημικό… ρεύμα θα καλύψει τις ολοένα αυξανόμενες ανάγκες του ανθρώπου σε ηλεκτρισμό, θέτοντας στο περιθώριο τις «παραδοσιακές» μορφές παραγωγής ενέργειας που βασίζονται είτε σε ορυκτά καύσιμα, είτε σε πυρηνικούς αντιδραστήρες. Το φιλόδοξο όσο και πρωτοποριακό πρόγραμμα παραγωγής ενέργειας στο Διάστημα, ικανής να καλύψει ακόμα και μέσα στην επόμενη πενταετία τις ανάγκες της ανθρωπότητας σε ηλεκτρισμό, αναπτύσσει η NASA σε συνεργασία με ιδιώτες, βασισμένη σε υφιστάμενη τεχνολογία, γεγονός που καθιστά την πρότασή της ιδιαίτερα ρεαλιστική.

Η ηλιακή ενέργεια από τις ακτίνες του που φτάνουν στον πλανήτη μας ετησίως είναι 8.000 φορές περισσότερη από όση καταναλώνει όλος ο παγκόσμιος πληθυσμός. Αν το 1% της επιφάνειας της Γης καλυπτόταν από φωτοβολταϊκά, θα παραγόταν αρκετή ενέργεια που θα καθιστούσε ξεπερασμένο και παράλληλα ακριβότερο κάθε άλλο τρόπο παραγωγής, σύμφωνα με τους ειδικούς της αεροδιαστημικής υπηρεσίας των ΗΠΑ. Δεδομένου όμως ότι το κόστος ανάπτυξής τους θα άγγιζε τα 750 δις δολάρια, όσο και οι ασταθείς κλιματολογικές συνθήκες θέτουν σχεδόν ανυπέρβλητα εμπόδια στην υλοποίησή του, η επόμενη λύση της NASA ήταν να στραφεί εκεί που… ξέρει καλύτερα, στο Διάστημα.

Η ιδέα δεν είναι καινούρια, καθώς ήδη από τη δεκαετία του 1960 ο διάσημος καθηγητής Πίτερ Γκλέιζερ είχε παρουσιάσει ένα σχέδιο αξιοποίησης του Ήλιου στο Διάστημα. Οι ιδέες του μετουσιώθηκαν πολύ αργότερα, στις αρχές του 2000, στους ηλιακούς συλλέκτες που χρησιμοποιεί ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τη Γη για να καλύψει τις ενεργειακές του ανάγκες.

Η ιδέα

Η βασική σύλληψη της NASA είναι να αξιοποιήσει υπάρχουσα τεχνολογία και να συλλέγει την ενέργεια του Ήλιου σε ένα δορυφόρο που θα βρίσκεται σε γεωστατική τροχιά γύρω από τη Γη σε ύψος 35.000 χιλιομέτρων, να τη μετατρέπει σε ηλεκτρισμό και να τη στέλνει ασύρματα σε συγκεκριμένα σημεία του πλανήτη μας, έτσι ώστε στη συνέχεια να διανέμεται μέσω των επίγειων δικτύων ηλεκτροδότησης.

Η εφαρμογή

«Είναι πλέον εφικτό, με βάση την τεχνολογία που έχει αναπτυχθεί, να μεταδίδουμε ασύρματα ηλεκτρική ενέργεια, ακόμα και σε μεγάλη κλίμακα. Το συγκριτικό πλεονέκτημα του φωτοβολταϊκού δορυφόρου είναι ότι στο Διάστημα η ηλιακή ακινοβολία είναι 30% μεγαλύτερη σε σύγκριση με τον πλανήτη μας, δε θα επηρεάζεται ούτε από τις κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν στη Γη, αλλά ούτε και από τις εποχές, ενώ θα είναι σε θέση να λειτουργεί 24 ώρες το εικοσιτετράωρο, καθώς σε γεωστατική τροχιά ο Ήλιος δε δύει ποτέ», ανέφερε ο  Δρ. Τζον Μάνκινς, επικεφαλής του προγράμματος της NASA και συμπλήρωσε: «Οι επίγειοι σταθμοί μπορούν να κατασκευαστούν με μικρότερο συγκριτικά κόστος από αυτό που απαιτείται για την κατασκευή και τη συντήρηση πυρηνικών εργοστασίων και ανάλογα με τη ζήτηση, μπορούμε να κατευθύνουμε την ασύρματη εκπομπή ενέργειας από το δορυφόρο σε οποιοδήποτε σημείο της Γης, από τις ΗΠΑ, μέχρι την Ινδία και την Αφρική».

Το επόμενο βήμα

Το μεγαλύτερο εμπόδιο που καλούνται να υπερπηδήσουν οι επιστήμονες της NASA είναι το κόστος αποστολής του απαραίτητου εξοπλισμού στο Διάστημα, καθώς κάθε κιλό φορτίου σε πύραυλο κοστίζει 20.000 δολάρια. Μετά την απόσυρση των διαστημικών λεωφορείων από την ενεργό δράση, η πρωτοβουλία πλέον ανήκει στους ιδιώτες και ήδη μεγάλες εταιρείες, όπως η SpaceX και η Deep Space Industries αναπτύσσουν πυραυλικούς φορείς που θα μεταφέρουν εξοπλισμό στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Την ίδια ώρα, μετά την πυρηνική καταστροφή στο πυρηνικό εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στη Φουκουσίμα, η Ιαπωνική κυβέρνηση προσανατολίζεται στην υιοθέτηση του προγράμματος, ενώ τόσο η Κίνα όσο και η Ρωσία αξιολογούν τις παραμέτρους συμμετοχής ή δημιουργίας αντίστοιχου προγράμματος. Συμφωνα πάντως με τον Μάνκινς ένα μικρής κλίμακας διαστημικό ηλεκτροπαραγωγικό εργοστάσιο, έτσι ώστε να δοκιμαστεί και στην πράξη το σχέδιο,  δε θα κόστιζε περισσότερα από 5 δις δολάρια και θα ήταν έτοιμο μέσα στην επόμενη τριετία. 

Βάζουν χρώμα στο παρελθόν

Παλιότερα γινόταν στο χέρι και πολύ κόπο, σήμερα πια με τη βοήθεια προγραμμάτων επεξεργασίας εικόνας για ηλεκτρονικούς υπολογιστές, ο επιχρωματισμός παλαιών ασπρόμαυρων φωτογραφιών έχει πια γίνει… παιχνίδι. 

Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που τα αποτελέσματα είναι τουλάχιστον αμφίβολης αισθητικής αξίας, υπάρχουν όμως και εκείνες οι φωτογραφίες ηλικίας άνω των 100 ετών, όπως εκείνες του Τιτανικού, οι οποίες φαίνεται σαν να τραβήχτηκαν σήμερα. 

Ο Ρώσος Άντον Λονγκβινένκο μέσα από την ιστοσελίδα του www.titanic-in-color.com αποδίδει μια νέα πραγματικότητα στις φωτογραφίες του 1912 και καταφέρνει να μας μεταφέρει έναν αιώνα νωρίτερα. Ο Λονγκβινένκο αναζήτησε στα αρχεία όλες τις απαραίτητες πληροφορίες, έτσι ώστε να αποδώσει με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια τα χρώματα του υπερωκεάνιου που βυθίστηκε τον Απρίλιο του 1912 στο παρθενικό του ταξίδι, παρασέρνοντας στο θάνατο 1517 επιβάτες και μέλη του πληρώματος. 

Τα φουγάρα του πλοίου, το ναυπηγείο, οι πολυτελείς καμπίνες, ακόμα και το γυμναστήριό του αποκτούν μια νέα διάσταση μέσα από τον επιχρωματισμό και μας φέρνουν πιο κοντά στην πραγματική εικόνα του. «Πολλές φορές, μια παλιά ξεθωριασμένη φωτογραφία έχει ιδιαίτερη ιστορική αξία, απλά «μαρτυρώντας» την ηλικία της. Με την τεχνική του επιχρωματισμού κατάφερα να αποδώσω μια σύγχρονη ματιά και είμαι ευτυχής που νεότερες γενιές αποκτούν μέσα από τη δουλειά μου ενδιαφέρον για το παρελθόν» σημείωσε ο Λονγκβινένκο.

Επιχρωματισμός: Μια ιστορία τόσο παλιά, όσο και η τέχνη της φωτογραφίας

Ήδη από τα πρώτα βήματα της φωτογραφικής τέχνης, με τις δαγκεροτυπίες του 1839, αναπτύχθηκαν πολλές τεχνικές προσθήκης χρωμάτων στα ασπρόμαυρα «κλικ». Η διαδικασία του επιχρωματισμού απέκτησε πολλούς θαυμαστές και δημιουργήθηκαν «σχολές», όπως στην Ιαπωνία στο δεύτερο μισό του 19^ου αιώνα, ενώ ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ μέχρι τη δεκαετία του 1940. 

Η έλευση του έγχρωμου φιλμ και κυρίως η ευρεία του διάθεση τη δεκαετία του 1950 έβαλε τέλος στη διαδικασία, η οποία γνώρισε και πάλι άνθηση τη δεκαετία του 1970, όταν χρησιμοποιήθηκε και για καλλιτεχνικούς σκοπούς, ενώ πλέον η νέα χιλιετία, με τα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας για ηλεκτρονικούς υπολογιστές επιτρέπει στον καθένα να δοκιμάσει τις ικανότητές του στην προσθήκη χρώματος σε ένα ασπρόμαυρο καρέ.

Το γεράκι που φωλιάζει με τους ανθρώπους

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΓΕΩΔΡΟΜΙΟ, ΤΕΥΧΟΣ 6, 24 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
ΚΕΙΜΕΝΟ Μαργαρίτα Τζάλη, Υπεύθυνη Επικοινωνίας προγράμματος LIFE
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ

Κάθε άνοιξη ο ουρανός πάνω από τα χωριά του θεσσαλικού κάμπου γεμίζει με γεράκια. Ένα θέαμα κοινό για τους κατοίκους, αλλά σπάνιο στην Ευρώπη και τον κόσμο. Το Κιρκινέζι, ένα μικρόσωμο γεράκι, που έρχεται στη χώρα μας κάθε άνοιξη για να φωλιάσει και να μεγαλώσει τα μικρά του από την υποσαχάρια Αφρική όπου περνάει τους χειμώνες του, είναι ένα από τα είδη ζώων στην Ελλάδα, που αντιμετωπίζουν υψηλό κίνδυνο εξαφάνισης στο μέλλον εάν δεν κάνουμε κάτι για την προστασία του.

Η άνοιξη μάς βρήκε φέτος στο θεσσαλικό κάμπο, που φιλοξενεί τα 3 από τα 4 Κιρκινέζια που επιλέγουν την Ελλάδα κάθε χρόνο, πίσω από ένα τιμόνι σε μια εντατική προσπάθεια για την απογραφή του πληθυσμού του. Καθώς πρόκειται για ένα είδος που δημιουργεί αποικίες και επιλέγει να φτιάξει τη φωλιά του σε κτίσματα μέσα σε χωριά και πόλεις που βρίσκονται κοντά σε καλλιεργούμενες εκτάσεις, απλώσαμε τους χάρτες της περιοχής, μελετήσαμε σε ποιους οικισμούς έχουν καταγραφεί αποικίες στο παρελθόν, δημιουργήσαμε ομάδες και για περισσότερες από 20 ημέρες σαρώσαμε όλο το θεσσαλικό κάμπο από τον Παλαμά μέχρι το Βελεστίνο και από τα Φάρσαλα μέχρι το Ελευθέριο στη Λάρισα. 

Κάθε πρωί ξεκινούσαμε το χάραμα για να βρεθούμε στα χωριά πριν τα Κιρκινέζια ξεκινήσουν για τα χωράφια όπου κυνηγούν ακρίδες και άλλα μεγάλα έντομα. Στο σύνολο επισκεφτήκαμε 111 οικισμούς, μεγάλους και μικρούς, στον κάμπο και στους λόφους γύρω από την πεδιάδα και εντοπίσαμε πάνω από 4.000 ζευγάρια.

Η εμπειρία ήταν μοναδική, καθώς είδαμε όλα τα χωριά, συζητήσαμε με κατοίκους των περιοχών για το Κιρκινέζι, ανεβήκαμε σε καμπαναριά και υδατόπυργους για να τα μετρήσουμε και συναντήσαμε τα Κιρκινέζια σε μια περίοδο μεγάλης κινητικότητας. 

Πριν ζευγαρώσουν τα αρσενικά Κιρκινέζια καλόπιαναν τα θηλυκά, προσφέροντάς τους έντομα για να κερδίσουν την εύνοιά τους, πάντα με τη συνοδεία φωνών και επιδείξεων, ενώ τα ζευγάρια που είχαν δημιουργηθεί κάθονταν έξω από τις φωλιές τους περιφρουρώντας τες. Κάθε βράδυ πίσω στη βάση μας, στο Βελεστίνο, αθροίζαμε, συγκρίναμε όλα τα στοιχεία και σχεδιάζαμε την επόμενη μέρα.

Αφού τα ζευγάρια άρχισαν να αποκτούν τα αυγά τους, ξεκινήσαμε την αναζήτηση των φωλιών τους. Αποθήκες και σπίτια ψάχνονταν διεξοδικά, οι κάτοικοι μάς βοηθούσαν σε κάθε χωριό, προσκαλώντας μας στα σπίτια τους, υποδεικνύοντας φωλιές που γνώριζαν και αφηγούμενοι το παρελθόν του Κιρκινεζιού στο χωριό τους.

     

 Στα χωράφια μετρήσαμε αφθονίες ακριδών και εντόμων που έχει το Κιρκινέζι διαθέσιμα για να τραφεί, παρακολουθήσαμε το κυνήγι του και εντοπίσαμε τις περιοχές του προτιμά, ενώ χρησιμοποιώντας πομπούς «κατασκοπεύσαμε» τις καθημερινές μετακινήσεις συγκεκριμένων ατόμων του είδους.

Και όλα αυτά για να συμπληρώσουμε τα κομμάτια ενός πάζλ για την κατάσταση του Κιρκινεζιού στο θεσσαλικό κάμπο και να σχεδιάσουμε τις δράσεις που θα υλοποιήσουμε τα επόμενα χρόνια με σκοπό να βελτιώσουμε τις συνθήκες για το Κιρκινέζι στην περιοχή, αλλά και να προωθήσουμε μια αρμονική συνύπαρξη με τον άνθρωπο.

Η ζωή του Κιρκινεζιού και του ανθρώπου ήταν πάντα στενά συνυφασμένες στην περιοχή, με τον άνθρωπο να φιλοξενεί το Κιρκινέζι στα χωριά του για να φωλιάσει και με το Κιρκινέζι να ανταποδίδει απαλλάσσοντάς τον από επιβλαβή για τις καλλιέργειες μεγάλα έντομα. Μια αμοιβαία σχέση που ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει αλλοιώσει. 

Σήμερα ο άνθρωπος μπορεί να βοηθήσει: να το ξαναδεχτεί στο σπίτι του, να περιορίσει τη χρήση φυτοφαρμάκων στις καλλιέργειες και να εφαρμόσει αγροπεριβαλλοντικά μέτρα. Το Κιρκινέζι και πάλι θα ανταποδώσει συνεχίζοντας να περιορίζει τους πληθυσμούς των επιβλαβών εντόμων, αλλά και δημιουργώντας ευκαιρίες για ανάπτυξη του οικοτουρισμού στον ομολογουμένως υποτιμημένο θεσσαλικό κάμπο και για τη παραγωγή προϊόντων με προστιθέμενη αξία, μέσα από την προώθηση «φιλικών προς το Κιρκινέζι και τη βιοποικιλότητα προϊόντων», με τη βοήθεια του προγράμματος LIFE.

Εάν θέλετε κι εσείς να δείτε τα Κιρκινέζια αυτή την περίοδο, μια υπέροχη εμπειρία είναι να επισκεφτείτε τον Πλατύκαμπο (12χλμ. από τη Λάρισα), να καθίσετε στο καφενείο της πλατείας καθώς σουρουπώνει και να τα δείτε να καταφτάνουν από όλες τις κατευθύνσεις για να κουρνιάσουν μαζί στα μεγάλα δέντρα της πλατείας.

Το πρόγραμμα LIFE για το Κιρκινέζι (LIFE11 NAT/GR/001011) υλοποιείται με την οικονομική υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, τον δήμο Ρήγα Φεραίου, τον Φορέα Διαχείρισης της Περιοχής Οικοανάπτυξης Κάρλας - Μαυροβουνίου - Κεφαλόβρυσου - Βελεστίνου, την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και την NCC ΕΠΕ.

www.life-kirkinezi.gr

https://www.facebook.com/LifeKirkinezi

Μαργαρίτα Τζάλη

Υπεύθυνη Επικοινωνίας προγράμματος LIFE

Οι νότες της ζωής και του αγώνα

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ "ΓΕΩΔΡΟΜΙΟ" ΣΤΙΣ 24 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ

ΚΕΙΜΕΝΟ/ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ

Το βράδυ εκείνο… Παρασκευή 14 Ιουνίου 2013 ξημέρωνε η 5^η ημέρα από εκείνο το βίαιο κλείσιμο της ΕΡΤ, από εκείνο το μαύρο που είδαν τα μάτια μας…

Στο Ραδιομέγαρο της Αγίας Παρασκευής τα μουσικά σύνολα της ΕΡΤ έδειχναν το πρόσωπό τους, η ΕΡΤ έδειχνε την δύναμη και τον πολιτισμό της… κόσμος πολύς, στο προαύλιο το αδιαχώρητο και εγώ περιπλανιόμουν με το κεφάλι μου γεμάτο από μαγική μουσική ,μέσα και έξω από το κτήριο, όπως όλοι οι συνάδελφοί μου, ψάχνοντας για στιγμιότυπα…

Ζέστη, κάνω στάση στον πρώτο όροφο για νερό και τσιγάρο στην πτέρυγα που βρίσκονται τα στούντιο ηχογράφησης  ή μελέτης αν θυμάμαι καλά των μουσικών… όλες οι πόρτες έχουν υπέροχες φωτογραφίες από μεγάλους συνθέτες και μουσικά σύνολα…

Καθόμουν σε μια γωνία της σκάλας, έβλεπα από το παράθυρο τον κόσμο ,άκουγα την μουσική, κάπνιζα και  τότε την είδα να περνά τρέχοντας σαν αστραπή από την μία άκρη του διαδρόμου στην άλλη…

Αυτήν την μικρή, που αργότερα έμαθα ότι την έλεγαν Φοίβη… αυτήν την μικρή που βρισκόταν εκεί γιατί η μαμά της είναι μουσικός και μέσα στο στούντιο έπαιζε… αυτήν την μικρή που ήταν εκεί σε έναν χώρο που ήταν δικός της, που τον έκανε δικό της, που της ανήκε, που της ήταν τόσο οικείος όσο άγνωστος σε εμένα…

Την φωτογράφισα ενώ έτρεχε μπροστά από τον Μίκη Θεοδωράκη… αλήθεια σας λέω… όσο η μουσική ακουγόταν ένιωσα εκείνο το κλίκ, εκείνο το δευτερόλεπτο που κράτησε όσο να πέσει ο φωτοφράκτης ότι ο Μίκης την κοιτούσε και διεύθυνε στην φωτογραφία από πάνω της μια μουσική που προοριζόταν αποκλειστικά για εκείνη! Μουσική που μόνον εκείνη άκουγε! Μουσική που την έσπρωχνε  να τρέχει ! Να τρέχει και να αγωνίζεται στην ζωή της… όπως εκείνος…

ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ

Τα μαγικά μανιτάρια, η κατάδυση στην... πανσέληνο, το γουρουνάκι του Τιτανικού και ο ναυαγισμένος... γοργόνος

Κατάδυση στην... πανσέληνο

Ο Κολομβιανός πρωταθλητής των καταδύσεων από απόκρημνα βράχια Ορλάντο Ντούκε,  βούτηξε μπροστά από το ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο τη βραδιά της αυγουστιάτικης πανσέληνου. Το λατρευτικό κέντρο της αρχαιότητας που απέκτησε στρατηγική, ναυτιλιακή και εμπορική σημασία την περίοδο ακμής της Αθήνας, τον 5^ο αιώνα π.Χ., οι απόκρημνοι βράχοι, το βαθύ μπλε της θάλασσας και το λαμπρό φεγγάρι, έγιναν μάρτυρες της άρτια εκτελεσμένης «χορογραφίας» του παράτολμου καταδύτη. «Έκανα μια ατμοσφαιρική βουτιά και ήρθα κοντά με τη φύση όσο ποτέ. Ήμουν εγώ, ένας βράχος σε μια υπέροχη βραδιά. Με άγχωνε το απόλυτο σκοτάδι αλλά το ολόγιομο φεγγάρι και ο πανέμορφος ναός δημιουργούσαν μια φοβερή ατμόσφαιρα στην οποία κανείς δε μπορούσε να αντισταθεί» ανέφερε ο Ντούκε μετά την επιτυχημένη του βουτιά.

ΠΗΓΗ: RedBullCliffDiving

Ξανατραγούδησε το… γουρουνάκι του Τιτανικού

Ένα μουσικό παιχνίδι που ανήκε σε μια 32χρονη επιβάτιδα του Τιτανικού, του υπερωκεάνιου που βυθίστηκε στο Βόρειο Ατλαντικό μετά από πρόσκρουση σε παγόβουνο τον Απρίλιο του 1912, ξανακούστηκε μετά από 101 σχεδόν χρόνια. Ειδικοί του Μουσείου Ναυτικής Ιστορίας στη Βρετανία κατάφεραν να επισκευάσουν το… μουσικό γουρουνάκι της Ίντιθ Ρόζενμπαουμ, δημοσιογράφου που βρισκόταν στο μοιραίο πλοίο και έτσι η απόκοσμη μελωδία από το παρελθόν ξαναήλθε στην επιφάνεια της μνήμης. Η Ρόζενμπαουμ είχε δηλώσει σε συνέντευξή της το 1970 ότι αρχικά δεν ήθελε να εγκαταλείψει το πλοίο, όταν όμως ένα μέλος του πληρώματος πέταξε το γουρουνάκι σε μια βάρκα λέγοντάς της ότι «αν δε θες να σωθείς εσύ, ας σωθεί τουλάχιστον εκείνο», το ακολούθησε και η ίδια. Παρέμεινε στη σωστική λέμβο για επτά ώρες μέχρι να περισυλλεγεί και στην ίδια συνέντευξη είχε αναφέρει ότι η μουσική του γουρουνιού ηρεμούσε τα παιδάκια που βρίσκονταν στη βάρκα μαζί της.

ΠΗΓΗ: National Maritime Museum

Μαγικά μανιτάρια και LSD κατά της κατάθλιψης

Έρευνα που πραγματοποίησαν επιστήμονες στο πανεπιστήμιο του Όσλο στη Νορβηγία κατέδειξε ότι ουσίες που υπάρχουν στα «μαγικά» μανιτάρια και το LSD, όπως η ψιλοκυβίνη, δεν επιδρούν αρνητικά στην ψυχική υγεία των χρηστών τους και σε κάποιες περιπτώσεις συντελούν ακόμα και στην ελάττωση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης. Οι ειδικοί του τμήματος νευροεπιστημών του πανεπιστημίου του Όσλο μελέτησαν δεδομένα 130.000 ατόμων, μεταξύ των οποίων και 22.000 ανθρώπων που είχαν δοκιμάσει τις συγκεκριμένες τουλάχιστον μια φορά στη ζωή τους. Με έκπληξη διαπίστωσαν ότι οι χρόνιοι χρήστες είχαν σαφώς λιγότερα αγχωτικά επεισόδια ή ψυχωσικές διαταραχές σε σύγκριση με το μέσο όρο της χώρας και ιδίως με εκείνους που είτε δε χρησιμοποίησαν ποτέ τέτοιες ουσίες ή άλλους που κατέφυγαν σε φαρμακευτικές ουσίες ελέγχου της κατάθλιψης. Οι επιστήμονες πάντως επισημαίνουν ότι η χρήση τους μπορεί να επιφέρει αλλοιώσεις στην πραγματικότητα που βιώνουν οι… μανιταροφάγοι, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν από ατυχήματα. Τα «μαγικά» μανιτάρια, η μεσκαλινη και το πεγιότι, χρησιμοποιούνταν εδώ και χιλιάδες χρόνια σε διάφορους πολιτισμούς, ως «πύλη ενόρασης» και «μέσο μαντείας».

ΠΗΓΗ: Oslo University of Science and Technology

O ναυαγισμένος… γοργόνος

Πλούσια ευρήματα ανέδειξε η υποβρύχια έρευνα του πανεπιστημίου του Μπόρνμουθ στο Ντόρσετ στη Βρετανία, καθώς ένα ολλανδικό ναυάγιο ηλικίας 400 χρόνων θεωρείται ως μια από τις σημαντικότερες ενάλιες αρχαιολογικές ανακαλύψεις της τελευταίας δεκαετίας. Οι επιστήμονες αυτοδύτες ανέσυραν από το βυθό, σε βάθος μόλις 11 μέτρων, αντικείμενα καθημερινής χρήσης, κανόνια, κεραμικά, αλλά και ένα… γοργόνο μεγάλων διαστάσεων που στόλιζε το πηδάλιο του μεγαλοπρεπούς ιστιοφόρου. Οι ειδικοί αναφέρουν ότι το ναυάγιο δεν έχει ακόμα ταυτοποιηθεί, αν και οι μελέτες των ξύλων που έχουν ανασυρθεί κατέδειξαν ότι πρόκειται για πλοίο που ναυπηγήθηκε με δέντρα που προήλθαν από τα σημερινά σύνορα Ολλανδίας και Γερμανίας. Με βάση το μέγεθος, τον περίτεχνο διάκοσμο του καραβιού, αλλά και τον πλούτο των ευρημάτων, οι αρχαιολόγοι εικάζουν ότι επρόκειτο για ένα πολυτελές σκάφος που ταξίδευε τόσο στη Μάγχη, ανάμεσα στα ολλανδικά και τα βρετανικά λιμάνια, όσο και σε μακρινά ταξίδια, κάνοντας το διάπλου της Αφρικής μέχρι την Ινδία. Η βύθισή του οφείλεται, σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, σε πρόσκρουση σε ύφαλο της περιοχής.   

ΠΗΓΗ: Bournemouth University

iPhone-ωτογράφος: Τα καλύτερα "κλικ" και πως να κερδίσετε μια ράβδο χρυσού

Η έλευση των κινητών τηλεφώνων που είναι εξοπλισμένα με κάμερα δίνει στον καθένα την ευκαιρία να… δοκιμάσει το ταλέντο του στη φωτογραφία, ενώ εφαρμογές όπως το twitter και το instagram, επιτρέπουν την άμεση ανάρτησή τους στο Διαδίκτυο. Ένας διαγωνισμός που «τρέχει» από το 2007 και απευθύνεται σε κατόχους iPhone, iPad και iPod ανακοίνωσε τις φωτογραφίες που διακρίθηκαν, μέσα από δεκάδες χιλιάδες που έστειλαν… κινητοί φωτογράφοι από 38 χώρες, μεταξύ των οποίων και από την Ελλάδα, χωρίς όμως αυτή τη φορά να κερδίσει κάποια πρωτιά. Κάποιες από αυτές εντυπωσιάζουν, άλλες ίσως ξενίζουν, γεγονός πάντως είναι ότι σίγουρα… τραβούν το βλέμμα μας.

Οι κατηγορίες των θεμάτων που μπορεί ο καθένας να υποβάλλει υποψηφιότητα με το «κλικ» του περιλαμβάνουν ενότητες όπως «Ζώα», «Πρόσωπα», «Τοπία» και «Φαγητό». Απαραίτητη προϋπόθεση είναι οι φωτογραφίες αυτές να μην έχουν υποστεί καμία ψηφιακή επεξεργασία με προγράμματα διαχείρισης εικόνων όπως το photoshop, με την εξαίρεση όμως εφαρμογών που διαθέτουν τα iPhones, όπως το  Hipstamatic και το CameraBag.

Η τεχνολογία της φωτογραφίας εξελίσσεται ραγδαία και πλέον το ερώτημα που ανακύπτει είναι αν μια φωτογραφία που έχει ληφθεί με κινητό τηλέφωνο μπορεί να σταθεί επάξια -τόσο από τεχνικής, όσο και από καλλιτεχνικής πλευράς- δίπλα σε κάποια που έχει τραβηχτεί με μια «παραδοσιακή» κάμερα. Αν θέλετε να δοκιμάσετε την τύχη σας για το διαγωνισμό του 2014, δεν έχετε παρά να υποβάλλετε τη φωτογραφία σας στην ιστοσελίδα www.ippawards.com μέχρι τις 31 Μαρτίου του 2014. Ίσως να είστε ένας από τους τυχερούς που θα κερδίσετε το έπαθλο του νικητή, μια πλάκα χρυσού!

Οι «Anonymous» απέκτησαν… ονοματεπώνυμο

Η αιτία που έχουν μειωθεί αισθητά οι επιθέσεις των «Anonymous» το τελευταίο διάστημα είναι ότι πλέον έχουν αποκτήσει… ονοματεπώνυμο. Αυτό τουλάχιστον ισχυρίζεται πράκτορας του FBI, ο οποίος ανέφερε ότι οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ έχουν καταφέρει να εντοπίσουν και να συλλάβουν τουλάχιστον επτά άτομα που θεωρούνται «κλειδιά» στην πραγματοποίηση των κυβερνοεπιδρομών σε ιστοσελίδες κρατικών οργανισμών, πολυεθνικών εταιρειών και τραπεζών, αποκτώντας με αυτό τον τρόπο μεγάλη δημοσιότητα, ενώ αντίστοιχης φιλοσοφίας κινήματα έχουν κάνει την εμφάνισή τους σε διάφορα μέρη του κόσμου. Το κουβάρι άρχισε να ξετυλίγεται όταν ένα μέλος των «Ανώνυμων» αμέλησε να διαγράψει τα ψηφιακά του ίχνη, με αποτέλεσμα να εντοπιστεί από τους πράκτορες του FBI. Προκειμένου να ελαφρύνει τη θέση του, ο «Sabu», όπως ήταν το διαδικτυακό ψευδώνυμο του συλληφθέντα, αποκάλυψε τα στοιχεία των συντρόφων του, οι οποίοι σύντομα κατέληξαν και εκείνοι πίσω από τα κάγκελα της φυλακής. Αυτό που μένει να αποδειχθεί πλέον είναι αν οι «Anonymous» θα καταφέρουν να ανασυνταχθούν ή οι συλλήψεις της ηγετικής τους ομάδας αποβούν τελικά μοιραίες για το κίνημα αυτό.

ΠΗΓΗ: Techcrunch

Τα κινητά σκοτώνουν την επικοινωνία

Από τα πρώτα βήματα των γραπτών μηνυμάτων, των sms όπως είναι παγκοσμίως γνωστά, αλλά και από τη στιγμή που τα «έξυπνα» κινητά έφεραν όλες τις δυνατότητες του Διαδικτύου στην παλάμη μας, το μεγαλύτερο θύμα ήταν οι διαπροσωπική επικοινωνία. Κολλημένοι στις οθόνες των κινητών τους δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο στέλνουν μηνύματα, βλέπουν την ηλεκτρονική τους αλληλογραφία και διαβάζουν ειδήσεις στο Διαδίκτυο, καθιστώντας τις ηλεκτρονικές αυτές συσκευές μια τεχνολογική… προέκταση του εαυτού τους.

Σύμφωνα με μελέτη, η οποία αξιολόγησε τις αλλαγές που επέφερε στη διαπροσωπική επικοινωνία η έλευση και η ευρεία χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας, οι διαφορές μέσα σε διάστημα μόλις 7 ετών είναι ήδη μεγάλες. Το 2006 το 86% των διαπροσωπικών επαφών γινόταν πρόσωπο με πρόσωπο, το 2010 είχε μειωθεί στο 72% και σήμερα έχει πέσει κάτω από το 70%. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ύπαρξη ακόμα και ενός κινητού ανάμεσα σε δύο ανθρώπους που συζητούν δια ζώσης έχει ως άμεσο αποτέλεσμα τη μείωση της προσοχής στο αντικείμενο της συζήτησης.

Κινητά αντί… επικοινωνίας

Τα κινητά χρησιμοποιούνται επίσης και ως μέσο για την… αποφυγή επικοινωνίας με τον κοινωνικό μας περίγυρο. Το 13% των κατόχων προσποιούνται ότι μιλούν ή διαβάζουν κάτι στο τηλέφωνό τους, για να μην έρθουν σε επαφή με όσους βρίσκονται γύρω τους, ενώ το 45% το χρησιμοποιεί τακτικά για να τηλεφωνήσει σε κάποιον που βρίσκεται στο διπλανό γραφείο, αντί να προτιμήσει να συναντηθεί μαζί του. Ο μιμητισμός είναι μια άλλη παράμετρος που αποκαλύπτει πολλά για την προσωπικότητα του «δικτυωμένου ανθρώπου», αφού αν ο διπλανός σας κοιτάξει το τηλέφωνό του, έχετε 40% πιθανότητες να κάνετε κι εσείς ακριβώς το ίδιο.

Λιγότερη συνομιλία, περισσότερα sms

Μια άλλη διάσταση της ευρείας διείσδυσης των σύγχρονων μορφών επικοινωνίας είναι το γεγονός ότι σταδιακά μειώνεται και ο χρόνος της συνομιλίας. Το 2008 η μέση κλήση διαρκούσε 3 λεπτά και 20 δευτερόλεπτα, ενώ σήμερα έχει μειωθεί στο ένα λεπτό και 20 δευτερόλεπτα. Στον αντίποδα, το 2000 στάλθηκαν 14 δις sms και το 2010 188 δισεκατομμύρια σύντομα μηνύματα. Ένας στους τρεις χρήστες κινητού προτιμά να επικοινωνεί μέσω μηνυμάτων, παρά τηλεφωνικά, με το κόστος να αποτελεί μεν μια σημαντική παράμετρο, χωρίς όμως να είναι και η πιο σημαντική, σύμφωνα με την αξιολόγηση της έρευνας. Από την άλλη πλευρά, το 82% θεωρούσε «ενοχλητική» τη συνομιλία μέσω κινητού σε δημόσιο χώρο, ενώ το 2012 το ποσοστό μειώθηκε στο 74%, γεγονός που καταδεικνύει ότι «απενοχοποιείται» η χρήση του.

Η χρήση κινητού αποδεικνύεται ότι είναι κυριολεκτικά… ζωής και θανάτου, τουλάχιστον στις ΗΠΑ: Ως πρώτη αιτία θανάτου εφήβων στις ΗΠΑ είναι τα αυτοκινητικά δυστυχήματα που προκαλούνται από την αποστολή μηνυμάτων την ώρα της οδήγησης, καθώς είναι 23 φορές πιθανότερο να εμπλακεί κάποιος σε ατύχημα αν ασχολείται με το κινητό του, αντί να προσέχει το δρόμο.

Υπάρχει και η θετική πλευρά

Δεν είναι όμως όλα αρνητικά, καθώς όσοι χρησιμοποιούν κινητά τηλέφωνα για επαγγελματικούς λόγους ανέφεραν ότι διαπίστωσαν αύξηση της παραγωγικότητάς τους κατά 69%, βελτίωση της ηθικής ικανοποίησης των εργαζομένων κατά 30%, ενώ τα κόστη μειώθηκαν κατά 16%. Η σύγχρονη τεχνολογία διευκόλυνε επίσης την επικοινωνία μεταξύ ανθρώπων που ζουν σε απόσταση, όπως για παράδειγμα με την υπηρεσία skype, για βιντεοκλήσεις, την οποία χρησιμοποιεί το 84% εκείνων που ζουν σε άλλες χώρες από τις οικογένειές τους. Παράλληλα, το 55% προσεγγίζει το άλλο φύλο μέσω κινητού, ενώ το 38% έχει στείλει μια τουλάχιστον αποκαλυπτική φωτογραφία στο έτερόν του ήμισυ. Μια παράδοση που φαίνεται να… αντέχει ακόμα πάντως είναι το ότι 7 στους 10 προτιμούν να ζητήσουν ένα ραντεβού με το πρόσωπο που τους ενδιαφέρει σε συνάντηση και όχι μέσω τηλεφώνου. «Τα πάντα έχουν να κάνουν με την κοινωνική αποδοχή της χρήσης κινητών τηλεφώνων και της σύγχρονης τεχνολογίας εν γένει», παρατήρησε ο Σκοτ Ντέσνερ, ειδικός στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια. «Αυτό που θεωρούσαμε αγένεια πριν 5 χρόνια, σήμερα είναι ο κανόνας. Αυτό που πρέπει να υπολογίζει ο καθένας είναι σε ποιο σημείο θα θέτει το όριο στη χρήση του κινητού και φαίνεται ότι αυτό είναι και το πιο δύσκολο». 

"Περσέας": Ένα βυθισμένο υποβρύχιο λέει την ιστορία του

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΚΩΣΤΑΣ ΘΩΚΤΑΡΙΔΗΣ

ΚΕΙΜΕΝΟ: ΡΕΝΑ ΓΙΑΤΡΟΠΟΥΛΟΥ/ΚΩΣΤΑΣ ΘΩΚΤΑΡΙΔΗΣ

Δημοσιεύθηκε στις 17 Αυγούστου στο ΓΕΩΔΡΟΜΙΟ